‘No farmers, no food’, klopt dat wel?

– Borden met de slogans ‘No farmers, no food’ stonden vorig jaar op meerdere plekken in de Gelderse weilanden. Maar klopt dit eigenlijk wel? Hebben we echt geen eten meer als Gelderland geen boeren meer zou hebben? Als we kijken naar graan zouden we dan voldoende hebben in onze provincie om alle twee miljoen inwoners te voorzien van hun dagelijkse brood?

Voor een brood heb je niet veel nodig: tarwe, water, zout en een rijsmiddel. Bakker Tom van Otterloo bakt dagelijks brood in zijn bakkerij in Arnhem. Voor hem is er meer nodig om een goed brood te bakken. “Je hebt namelijk ook echt kennis, verstand en goede grondstoffen nodig. Vooral grondstoffen met waarde. En voor mij zit de waarde er in dat het vlakbij van het land gehaald is.”

Graan voor mensen, niet voor dieren

Bakker Tom haalt daarom zijn grondstoffen onder meer bij boer Marcel van Silfhout die zijn graan op Wageningse Berg verbouwt. Marcel is een graanpionier en heeft inmiddels 43 hectare landbouwgrond waarop tarwe en brouwgerst staat. Hij is een boer met een missie en wil ons boerenlandschap weer veranderen.

“Ons landschap is een vee-industrieel landschap geworden. Ik wil juist de graanteelt zo goed mogelijk hebben voor de humane consumptie. Maar dat vergt kwaliteit van je bodem, je bemesting, goede organische stof. Het is een heel ander verhaal dan wat je nu in ons landschap ziet.”

‘Veevoer is makkelijker’

Marcel heeft gelijk, want veel van ons Hollandse tarwe wordt momenteel gebruikt om het vee in ons land te voeden. Eén van de akkerbouwers in onze provincie die graan verbouwt voor veevoer, is Daan Tap uit Elst. Tarwe is voor hem een belangrijk gewas, want hij heeft jaarlijks zo’n 47 hectare land vol staan met wintertarwe en gerst.

Hij kiest er bewust voor om zijn tarwe af te zetten als veevoer. “Het prijsverschil tussen baktarwe en veevoer is zo klein en voor baktarwe moet je ook nog aan meer eisen voldoen. Als er geen saldoverschil tussen zit dan doe ik dat liever voor de bulk weg, dan is veevoer makkelijker.”

Waarom zijn granen eigenlijk zo belangrijk voor ons? Deze voedingsdeskundige legt het uit:

Voor ons brood importeren we op dit moment veel tarwe uit Duitsland en Frankrijk. Als we naar de cijfers kijken, dan zouden we in Gelderland op zich genoeg grond hebben om onszelf te voeden. Toch zullen we dan wel andere eetkeuzes moeten maken als consument.

Volgens Petra Berkhout van Wageningen Universiteit heeft het ermee te maken dat tarwe verbouwen in ons land lastig is. “Harde tarwe is veel lastiger om te verbouwen. In de afrijping van het tarwe komen we te kort, omdat het klimaat niet warm genoeg is. Daardoor krijg je een te laag eiwitgehalte. Rogge zou juist wel kunnen met onze arme zandgronden.”

In ‘Boerend Hart’ gaan Esther Stegeman en Frank Oosterwegel opnieuw de boer op en zoeken uit of we ons in Gelderland van ons eigen voedsel kunnen voorzien. Kunnen de Gelderse boeren alles produceren wat we volgens de schijf van vijf moeten eten? En is er dan voldoende van voor alle 2 miljoen Gelderlanders?

Kijk hier de uitzending Boerend Hart over Granen terug:

Geschreven door Esther Stegeman, Omroep Gelderland op 2023-10-23 17:15:14


Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.