AALTEN / WINTERSWIJK / OOST GELRE – Er staat veel op het spel op het gebied van migratie, klimaat en stikstof-natuur-landbouw en toch zijn kiezers mondjesmaat geïnteresseerd in de Europese verkiezingen. Aanstaande donderdag 6 juni mogen we naar de stembus voor een nieuwe Europees parlement. Maar op wie stem je wanneer je de namen van de lijsttrekkers niet kent? In de afgelopen dagen werden daartoe pogingen in de voorlichtingen gedaan door lokale en regionale politieke partijen. Het gaat op de eerste plaats over de onderwerpen waar de EU aan de knoppen zit. Als tweede ging het over de kandidaat die voor die voor de ontwikkelingen in ons grensgebied in Brussel het werk gaat doen.
Verstandshuwelijk?
Deze week gaat Europa naar de stembus om de koers uit te zetten voor de komende vijf jaar. Dat gebeurt mogelijk weer onder leiding van de voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen. Wat de periode van de huidige commissie onder voorzitterschap van Von der Leyen (CDU) het meest kenmerkt is de ambitieuze ‘Green Deal’, vastgelegd in strenge wetten, waarbij het slagen ervan grotendeels afhangt van boeren en ontwikkelingen op het platteland. Zij vormen de grote groep die, nadat zij eerder Nederland al lamlegden, vandaag opnieuw protesteert, dit keer in de Europese hoofdstad, terwijl de meeste subsidies uit Europa beschikbaar komen.
Uit deze onvrede blijkt nog eens dat er werk aan de winkel is voor de lijsttrekkers. Het onderzoek van Ipsos I&O vertelde dit afgelopen voorjaar ook al. Nederlandse burgers zijn niet enthousiast over Europa: bijna de helft (46 procent) geeft de Europese democratie een onvoldoende en veel mensen voelen de relatie met de EU als een ‘verstandshuwelijk’. Tegelijkertijd kunnen de partijen hoop putten uit het feit dat bijna driekwart van de Nederlanders een rol ziet voor de EU bij de aanpak van grensoverschrijdende problemen als migratie, klimaatverandering, voedsel/grondstoffen en internationale veiligheid.
En dus flyerde de PvdA en deelde ze rozen uit op de zaterdagmarkt in Winterswijk samen met hun Duitse sociaaldemocraten van de SPD om het belang van grensoverschrijdende samenwerking en dus het Europees denken te bekrachtigen.
Het CDA nam afgelopen woensdag afscheid van één van de meest befaamde Europarlementariërs, Annie Schreijer-Pierik, bij de Radstake om vervolgens het huidige Aaltense statenlid Arjan Tolkamp in de schijnwerpers voor Europa te zetten.
En de Aaltens lokale partij de PP en het Oost-Achterhoekse GroenLinks/PvdA? Die bezochten met Europa-kandidaat Lara Sibbing (nummer 16 op de kieslijst) kringloopboerderij Goorman van John Koeleman in Geesteren en Suzie’s Farm in Aalten. Beide bedrijven worden dikwijls naar voren geschoven als praktijkvoorbeelden voor succesvolle veranderingen in de agrarische sector en voor hun positieve bijdrage aan het platteland.
Wat zijn de gemene delers in de campagnes en waar staan de EU-parlementariërs in spé straks voor?
Stoppende boeren verstoren de grondmarkt
De beste uitleg kwam van boerenonderneemster Suzanne Ruesink in haar presentatie aan de politiek: “Ga maar eens veranderen, dat is heel ingewikkeld. Mijn doel is ook niet om 150 koeien en 2000 varkens te voeren, maar om deze plek in de Achterhoek mooi te maken. En dat de volgende generatie hier ook een toekomst heeft.” Dat doet Ruesink door het eerlijke voedselverhaal te vertellen aan de markt en waarop ze dagelijks haar bedrijvigheid stuurt. “Het stukje varkensvlees komt van onze varkens uit de stal, die we gebouwd hebben om deze, de oude Schepershof, te kunnen kopen en ons voedselverhaal te vertellen en om circulair te kunnen zijn. Hoe? Dat laten we zien door mensen op Suzie’s Farm plezier te geven.” Ruesink is elke dag met transformeren bezig, vertelt ze. Ze uit haar zorgen aan de politiek over voedselzekerheid; de gronden die maar niet beschikbaar komen als boeren gestopt zijn met hun bedrijvigheid -“het beleid uit Brussel zwalkt daarvoor alle kanten op”, zegt ze- de stallen die worden afgebroken in ruil voor dure huizen die hoofdzakelijk westerlingen kopen. “De grondmarkt is ernstig verstoord doordat boeren gestopt zijn.” Ruesink voegt eraan toe dat ze het een zorgelijke situatie vindt dat veertigers in haar omgeving uitgeblust zijn geraakt.
In de voorbeeldcasus Suzie’s Farm lijken er aan de voorkant geen politieke verschillen te bestaan. Europa is één in het bepleiten van een betere boterham, bestaanszekerheid bieden, voedselzekerheid garanderen, blijven werken aan een gezonde en mooie leefomgeving, een eerlijker speelveld, een gezonde (streek)economie…..
Intussen proberen EU-kandidaten elke voorbijganger op de Winterswijkse markt te interesseren waar Europa voor staat om vervolgens pogingen te kunnen doen de marktbezoekers te overtuigen hoe ze dat specifiek voor de Winterswijkers kunnen doen. Hun lokale partijgenoten fungeren als brug naar meer naamsbekendheid. En er zijn ook lokale politici zoals huidig VVD-raadslid Casper Sonderen uit Winterswijk en CDA-statenlid Arjan Tolkamp uit Aalten, die zich kandidaat hebben gesteld en die zich niet hoeven voor te stellen. Zij kunnen hun achterban direct bewegen hun stem op hen uit te brengen in de overtuiging dat zij bij de EU écht wat voor de Achterhoek kunnen betekenen.
Gelijk speelveld
De nog onbekende GroenLinks/PvdA EU-kandidaat Lara Sibbing doet dat tijdens de lunch bij Suzie’s Farm. Ze geniet in de setting van de toer langs voedselbedrijven het voordeel om daar de nuances van haar partijprogramma aan te brengen. Aan welke knoppen gaat ze in Brussel draaien? Sibbing heeft een Wageningen-achtergrond, studeerde daar Veeteelt en Circulaire Landbouw, deed bestuurskunde, was docent en maakte met theater duidelijk hoe ons voedselbeleid ervoor staat. Sicco Mansholt (PvdA) is haar voorbeeld. In 1950 bedacht hij een plan voor een gemeenschappelijke markt voor landbouwproductie in Europa die supranationaal aangestuurd zou worden. “Bestaanszekerheid bieden voor boeren, dát was zijn essentie en niet ‘nooit meer honger’, waar we in zijn doorgeslagen.” Ze wil aan de knoppen draaien voor een ‘gelijk speelveld’ en de grote afstanden van de handel naar kortere afstanden terugbrengen. Streekeigen producten eten. De snijboon in plaats van soja?
Voedsel verbindt
De Nederlandse boon is een duit in het zakje van Silvoldenaar Maurits Steverink die bij Suzie’s Farm ook zijn visie gaf op Europese landbouw, de nieuwe leefbaarheid tot aan plattelandsontwikkeling. En dat alles wel met het behoud van al het goede van de streekeigen cultuur. In zijn casus draagt hij de politiek openingen aan om zaken zoals de toenemende polarisatie op het Europese continent en onvrede te keren. De oplossing zit volgens Steverink in voedsel. “Voedsel is wat mensen verbindt. We kunnen de streek mooi eten en drinken.” Steverink is inmiddels een Achterhoekse bekendheid die doet aan nieuwe (voedsel)ketens bouwen, bij voorkeur uit de eigen regio, voor het Platform Achterhoek Food. Maar geeft te kennen dat willen veranderen een heel ding is met de zekerheden die we hebben en de onzekerheden die we tegemoet gaan. “We drammen over veranderen, maar doen dat zelf niet. We worden er te druk mee.”
In de eetbeleving van voedsel wekt nieuwsgierigheid. Hoe en wat brengt de streek aan producten voort en wat is de bron waar ons voedsel vandaan komt. Dat verhaal wordt onder meer zichtbaar doordat de melkpakken van Suzanne Ruesinks boerderij pronken in de schappen van de plaatselijke Jumbo-supermarkten. In het jargon van Steverink de graadmeter voor goed voedsel is de bodemvruchtbaarheid. Daar komt de zorg voor al het sociale, goed zijn voor het milieu en de eigen volksgezondheid samen, thema’s die nationale grenzen overstijgen, maar beginnen bij de bron in onze eigen streek. “Daarom gewoon doen en de kinderen leren over ons voedsel. Daarin moeten we investeren anders toenemende polarisatie. We moeten niet kijken naar wat de overheid doet, maar als een ondernemer naar de markt?”
De onbekendheid van Europa
Het flyeren en rozen uitdelen tijdens de Winterswijkse weekmarkt, de partijbijeenkomst van het CDA bij De Radstake en de toer langs agrariërs ten spijt, de onbekendheid van Europa blijft groot. Deze campagnes komen voort uit pro-Europese partijen. Van PVV, NSC en BBB hoor je nauwelijks iets, van de VVD heel weinig. Zij zitten nog aan de tafel voor de laatste formatieronde voor een nieuw kabinet. Zij zullen elkaar weinig bekritiseren. Dus zien we deze campagne niet meer de stroken lichtgroene BBB-vlaggen langs de N18 staan. Van der Plas onderhandelt in Brussel. Voorzichtig. Want er staat heel veel op het spel. Geert Wilders wil geen cent steken in een krachtig Europa.
Dus ook op de laatste dag voor de verkiezingen moeten de partijen via hun eigen kanalen campagne voeren.
Geschreven door Eveline Zuurbier op 2024-06-05T10:35:25+02:00
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.