Dorp in rep en roer, gemeente wil beiaardier wegbezuinigen

– Ieder kwartier klinkt er muziek uit de Jacobstoren in Winterswijk. Maar nu dreigt het stil te worden in het Achterhoekse dorp. Eind deze maand beslist de gemeenteraad over bezuinigingsmaatregelen. Een van de voorstellen is om de toren en het carillon te verkopen. Dat betekent ook het afscheid van beiaardier Wim Ruessink, die het enorme muziekinstrument bespeelt.

Twee weken geleden kreeg Ruessink de plannen te horen. “Het kwam als een donderslag bij heldere hemel”, benadrukt hij. De beiaardier noemt de bezuiniging ‘rücksichtslos’ en een ‘ernstige aantasting van de levendigheid en aantrekkingskracht van het centrum van Winterswijk’.

De toren en het carillon zijn volgens hem onlosmakelijk met Winterswijk verbonden. “Ze hebben echt een uitstraling. Het is één van de prachtige voorzieningen die wij als dorp hebben en die ons een soort stadse allure geeft.”

‘Absurde bezuinigingsmaatregel’

Ruessink is gisteravond een handtekeningenactie gestart om verkoop van de Jacobstoren en het carillon te voorkomen. In nog geen dag tijd was de online petitie al ruim 250 keer ondertekend. Velen vinden het een absurde bezuinigingsmaatregel.

Ik wil mijn kind ook laten opgroeien met de klanken van het carillon

Esther, ondertekenaar van de petitie

Inwoners vinden het een groot gemis als het carillon verdwijnt. Ton, die de petitie ook heeft ondertekend, schrijft: ‘De Jacobskerk en -toren zijn een sieraad voor Winterswijk, beeldbepalend voor de markt. Als het carillon speelt, word ik even opgetild uit de gewoonheid van het bestaan en beleef ik een geluksmoment’.

Ook Esther wil dat het instrument behouden blijft: “Dit stukje cultureel erfgoed mag niet verloren gaan! Ik wil mijn kind ook laten opgroeien met de klanken van het carillon.”

Stilstaan bij dodelijk drama

Ieder kwartier speelt het carillon automatisch en elke woensdag bespeelt Ruessink het zelf. Met zijn muziek probeert hij altijd een connectie te maken met wat er in de maatschappij gebeurt. Vandaag stond hij onder meer stil bij de impact van de plannen van de gemeente. Maar ook bij het drama dat zich zondag op een steenworp afstand van de toren afspeelde, waarbij een politieman zijn zijn ex-vrouw om het leven bracht en daarna de hand sloeg aan zichzelf.

“Met zo’n gevoel beslis je dan wat je gaat spelen”, legt de muzikant uit. “Hoe kunnen wij beiaardiers aansluiting vinden bij wat er leeft beneden, want wij zitten hoog in die toren. Vandaag speelde ik rustige muziek, troostend.” Zo bracht hij onder meer Mag in dan bij jou van Claudia de Breij en Imagine van John Lennon ten gehore.

Geschenk van de inwoners

De Jacobstoren is volgens Ruessink al twee eeuwen in het bezit van de gemeente. Het carillon was dertig jaar geleden een geschenk van de inwoners aan Winterswijk. “350.000 gulden kostte het. Dat geld is door de bevolking bij elkaar geharkt”, weet de beiaardier.

Hij stelt dat er vooral vraagtekens kunnen worden gezet bij de plannen van de gemeente. “De toren is in de praktijk niet te verkopen omdat het een rijksmonument is. Je kan daar niks mee. Je mag nog geen spijker in de muur slaan.”

De opbrengst van het carillon zal tegenvallen omdat het geen historisch instrument is. “Je hebt dan enkele tonnen aan brons en oud ijzer. Maar je kunt je natuurlijk niet voorstellen dat je zo’n mooi muziekinstrument, dat een geschenk was van de bevolking dertig jaar geleden, op zo’n manier zou verkwanselen. Dus ik denk niet dat het erg reëel is dat idee.”

Het gebeurt volgens hem weleens dat een carillon in een andere toren wordt geplaatst. “Maar als je de klokken eruit haalt, zal dat een vervelende associatie geven: klokken die naar beneden worden getakeld. Ik denk dat heel veel Winterswijkers daarop zullen aanslaan”, voegt hij toe.

Geschreven door Alexander Liethof, Omroep Gelderland op 2023-10-11 18:00:00


Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.