HOOG-KEPPEL – Philippe Vegelin van Claerbergen wil zijn verhaal doen. Over de vreselijke dood van zijn dochter Lisanne. Een vriend aan wie Lisanne onderdak gaf, zit nu vast in verband met haar dood. Haar vader wil weten wat er precies is gebeurd. En hij hoopt dat met het vertellen van dit verhaal het onderwerp femicide, oftewel vrouwenmoord, aandacht krijgt. Zodat het misschien helpt bij het voorkomen van nog meer gevallen.
Lisanne werd afgelopen juni met messteken om het leven gebracht. – Foto: Omroep Gelderland
Buiten is het grijs, binnen tikt de klok. Op tafel zet Philippe twee kopjes koffie. Er ligt een fotoboekje dat ik mag bekijken, gemaakt door een van Lisanne’s beste vriendinnen. Met voorop een foto van de kleine Lisanne, want klein is ze, slechts 1 meter 50 lang. Op haar schouder zit een dwergpapegaai, tam gemaakt door Lisanne zelf. Want naast haar grote liefde voor mensen houdt ze ook van dieren. Philippe vertelt voluit, vaak bedachtzaam, soms met een glimlach en af en toe met een brok in zijn keel.
Slachtoffer van haar goedheid
We zitten bij hem thuis aan de keukentafel. In kasteel Wisch op het landgoed in Terborg. Hier woont Philippe Vegelin van Claerbergen, vader van dochter Lisanne. Zij woonde op zijn andere landgoed in Hoog-Keppel, in de boswachterswoning. Lisanne werd daar om het leven gebracht. Pas 23 jaar oud. Een vriend die zij hielp, wordt nu verdacht van haar dood. Lisanne lijkt het slachtoffer te zijn geworden, omdat ze een ander wilde helpen.
Later zorg ik voor jou
Lisanne had een groot hart. Van kleins af aan en ook later in haar werk. Ze begon als vrijwilliger bij Vluchtelingenwerk en, nadat ze vorig jaar haar hbo-studie rechten met succes afrondde, deed ze daar betaald werk als teamleider asiel. Philippe vertelt het met een glimlach: “Lisanne was altijd een heel vrolijk kind, met heel veel vriendjes en vriendinnetjes. Altijd begaan met anderen, altijd anderen willen helpen. Toen mijn moeder op een gegeven moment in het ziekenhuis lag en er ’s nachts iemand moest blijven, stond niemand te springen, Maar Lisanne zei meteen, dat doe ik wel.” Philippe vertelt door, nu met een brok in zijn keel: “En toen ze in Hoog-Keppel ging wonen, zei ze tegen mij: later als jij zorg nodig hebt, dan kom ik weer bij jou wonen. Ja, welke dochter zegt dat op een gegeven moment?”
De koffie van Philippe is inmiddels koud geworden. Hij begint te vertellen over de fatale nacht van zaterdag 22 op zondag 23 juni: “Die jongen was daar in huis, sinds woensdag. Ik heb hem toen nog gezien want ik was aan het werk op het landgoed en hij en Lisanne zaten op de veranda. Ik ben er toen nog heen gelopen. Die jongen had ik zelf nog nooit gezien, hij komt uit de grote vriendengroep van Lisanne. Lisanne heeft mij ’s avonds toen nog gebeld om te vertellen dat hij slecht in zijn vel zat en daarom tijdelijk even bij haar logeerde. Ik zag er verder toen ook niks kwaads in.”
Twee keer 112 gebeld
Op zaterdag 22 juni gaat Lisanne op bezoek bij kennissen in Den Haag. Als ze in de avond weer naar huis rijdt, belt ze vanuit de auto nog met haar vader. Philippe laat de laatste foto zien van Lisanne. Ze staat glimlachend naast het bezoek in Den Haag. “En diezelfde avond, of eigenlijk nacht is het helemaal misgegaan”, zegt hij dan.
Hij vertelt verder: “Lisanne heeft zelf twee keer 112 gebeld. De politie is er vervolgens geweest, om kwart over twee ’s nachts. Maar toen is er geen actie ondernomen omdat niemand eigenlijk in de gaten had hoe onberekenbaar en gevaarlijk hij kon zijn. Ook Lisanne heeft dat zelf niet gezien. En nog geen kwartier later is dat helemaal misgegaan zeg maar. Kwart voor drie was de politie er voor de tweede keer, maar toen was het al te laat. En de vader van die jongen was nog gebeld, toen de politie er was geweest om kwart over twee, om zijn zoon op te halen. Die man is ook gekomen, die was om drie uur daar, die was ook te laat.”
Verdachte van dood Lisanne blijft langer vast
Langste dag en kortste nacht
Om half zes in de vroege ochtend staat de politie bij Philippe aan de deur om hem het afschuwelijke bericht te vertellen. Lisanne is met messteken om het leven gebracht. Philippe en zijn andere dochter Eline kunnen dan niet naar hun dochter en zus toe. Het huis is nu een zogeheten plaats delict waar de recherche onderzoek doet. Ook Lisanne zelf wordt uitgebreid onderzocht en overgebracht naar het Nederlands Forensisch Instituut in Den Haag.
Philippe gaat door: “Op zich heb ik het toen later wel op het nieuws gezien en op internet een filmpje. Dat is bijna surrealistisch, want je hoort de vogels zingen, het was ook zo ongeveer de langste dag van het jaar, ofwel de kortste nacht. Ja dat is een heel surrealistisch beeld dan. Dat prachtige pand wat daar ligt, met die omgeving, met die vogels die het hoogste lied zingen. Wat op zich zo mooi is. En dan het verschrikkelijke wat daar gebeurd is, heel griezelig, iets anders kan ik het niet noemen.”
Lisanne naast haar moeder begraven
Pas bijna een week later is Lisanne terug in de Achterhoek en wordt zij opgebaard in een rouwcentrum in Doetinchem. Daar komen honderden familieleden, vrienden en bekenden op zondagavond afscheid van haar nemen. De begrafenis van Lisanne is de dag erna in besloten kring en volgens traditie. “We richten hier in dit huis dan een kamer helemaal in voor het afscheid. Dat was met zo’n dertig genodigden en een dominee. Lisanne is naast haar moeder begraven op de Nederlands Hervormde begraafplaats in Terborg, Haar moeder overleed in 2010, toen was Lisanne 9 jaar.”
Tranen, heel veel tranen voor Lisanne (23)
De vriend die Lisanne heeft gedood komt uit haar eigen vriendenkring dichtbij. Philippe had zich voor kunnen stellen dat zijn familie al misschien contact met hem zou hebben opgenomen: “Ja, dat had ik wel gedacht, maar dat hebben ze nog niet gedaan. Misschien dat ze ook bij de eerste rechtszaak zijn. En als dat is, dan zal ik ze zelf benaderen. Want het zal voor hen ook heel erg zijn. Die overkomt dit ook, die kunnen er ook niks aan doen. Ik wil wel contact want om dit drama te verwerken, denk ik dat het voor beiden goed zal kunnen zijn om een gesprek te hebben.”
Had dit voorkomen kunnen worden?
Of de dood van Lisanne voorkomen had kunnen worden, blijft de vraag. Volgens Philippe heeft niemand gezien hoe onberekenbaar de verdachte was. Lisanne niet en ook de politie niet. “Feit is wel dat die nacht van alles mis is gegaan wat mis heeft kunnen gaan. Er is een politieauto gecrasht, hoe groot is de kans dat dat gebeurt. Voor hetzelfde geld had de politie kunnen zeggen, die jongen moet naar zijn woonplaats Ulft, we nemen hem mee alvast. Dat had ook kunnen gebeuren.”
Lisanne had een tijd geleden al een keer aangegeven dat ze ook wel weer eens een keer thuis wilde slapen. Philippe: “Ik had zelfs haar kamer weer in orde gemaakt, nieuw dekbed gekocht. Als ik die avond, toen ze vanuit de auto belde, had gezegd, kom dan hier slapen, dan was het ook niet gebeurd. Ja, er hadden zoveel dingen anders kunnen lopen die niet anders gelopen zijn. Het is meer het noodlot geweest, het is aan niemands schuld te wijten denk ik. Er is er hier maar één die hier aan schuldig is, dat is de dader.”
Nieuwe grasmaaier in de garage
Het gaat iets beter met hem, vertelt hij: “In het begin had ik echt lichamelijke klachten. Bijna geen eetlust, slecht slapen, paniekaanvallen en dat mijn hart bijna niet rustig te krijgen was. Die lichamelijke klachten zijn gelukkig nu weg, ik ben een beetje tot rust gekomen. Maar het is een groot gemis, ik merk dat er een stukje levensvreugde weg is, dat zal heel lang blijven denk ik. Ik werk natuurlijk veel op de Ulenpas (kasteel in Hoog-Keppel, red.) en kom daar dan telkens langs en word er dan aan herinnerd. Verschrikkelijk wat daar gebeurd is. Daar blijf je aan herinnerd worden telkens. We waren net bezig met de tuin voor Lisanne. Het gras zou binnenkort ingezaaid worden. Toen zei Lisanne nog, dan moet ik zelf gras gaan maaien. Dus toen heb ik een grasmaaier gekocht en die staat hier nu in de garage stof te vangen. Elke morgen als ik de garage in kom, staat die grasmaaier daar en word ik eraan herinnerd. Dat is met alles zo.”
Eerste rechtszaak
Dinsdag is de eerste rechtszitting. Dat is een zogeheten pro forma zaak, bedoeld om te kijken waar de verdachte precies van wordt verdacht. Ook beslist de rechtbank dan of de verdachte langer vast moet blijven zitten. Philippe hoopt dan vooral dat hij meer te horen krijgt over het waarom: “Ik wil van hem weten, hoe kom je tot zoiets? En waarom?”
Hij ziet de dood van zijn dochter als een vorm van femicide, vrouwenmoord door een partner of familielid. “Ja ik zie het toch een beetje in de relationele sfeer, tussen een man en een vrouw. Mogelijk is hij toch verliefd op haar geweest, die signalen heb ik ook wel gehoord. En op een gegeven moment is dat misschien niet beantwoord hier. Het zou me niet verbazen als we het in die richting moeten gaan zoeken hier. Maar nogmaals, hij kan alleen antwoord geven op wat er gebeurd is. “
Reageren? Mail naar swillems@gld.nl
Geschreven door Sylvia Willems
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.