Amsterdam schiet Zieuwent te hulp in krimptijden: wandelpad van A tot Z is geboren en nu geopend

– De Achterhoek kent het Ludgerpad en een eigen ‘Pieterpad’ van 700 kilometer aaneengeregen etappes die vorm krijgt. Daar komt sinds vorige week woensdag een lange afstandswandelroute bij: wandelen van A tot Z ofwel in etappes wandelen van Amsterdam naar Zieuwent. Het ontstaan van dit wandelpad kent een eigentijds verhaal over de kloof tussen de steden in het westen en de oostelijke helft van het land. De overleden burgemeester van Amsterdam Eberhard van der Laan had in 2015 al het voornemen de band tussen de hoofdstad en krimpgemeenten te versterken.

Het is 2013. In Zieuwent staan zo’n vijftig huizen te koop en het de plek van voormalig Zaal Bongers in het hart van Zieuwent een groot politiek vraagstuk over of op wel nieuwe woningen gebouwd kunnen worden. Het dorp krimpt en vergrijst, net als alle andere kleine tot middelgrote dorpen in de Achterhoek. In 2015 is de Achterhoek staat in Den Haag bekend als een officiële krimpregio. Als in 2015 een artikel in NRC staat over de krimpgebieden met foto’s van een desolaat Zieuwent, raakt dat de in Zieuwent wonende wethouder Jos Hoenderboom. Hij stapt naar Jos Kolkman die op dat moment voorzitter is van Zieuwents Belang. “Wat moeten we ermee, hebben we tegen elkaar gezegd”, vertelt Jos Kolkman bij de opening over de aanleiding van de opzet van de wandelroute.

Het is pay-back time

In het NRC-artikel komt ook Eberhard van der Laan aan het woord. Hij vindt met de ervaring uit zijn vorige ministerschap voor Wonen, Wijken en Integratie (PvdA) dat grote steden moeten opstaan om de plattelandsregio’s te helpen. “Amsterdam kon in de Gouden Eeuw floreren, terwijl in de Achterhoek de Tachtigjarige Oorlog nog werd uitgevochten”, reageert hij als burgemeester van de hoofdstad. En er zijn nog meer voorbeelden te noemen over hoe het platteland de steden hielp: In de Tweede Wereldoorlog zorgde het platteland voor voedsel en veiligheid “en in de jaren’ 70 en ’80 zaten de steden in de problemen van de woningnood. Toen sprong de rest van het land bij. De komende jaren moet dat andersom, het is pay back time”, aldus Van der Laan in NRC (toen minister 18 juni 2009).

Tegenbeweging in Zieuwent

In Oost Gelre worden in die jaren (2009-2015) alle zeilen bijgezet. Wethouder Jos Hoenderboom zegt met een trotse lach: “Iedereen ging in ‘krimp’ denken met eleendes als scholen- en winkelsluiting, de trek naar de stad. In Zieuwent is men gewend de mindset om te zetten. Dat doen we in Zieuwent door niet krampachtig te denken, maar in iets groots als hoe de Zieuwentse kerk ooit tot stand is gekomen”, omschrijft hij de mentaliteit van het dorp. In 2013 komt met Zieuwents Belang en heel vrijwillig Zieuwent het nieuwe kerkplein tot stand. Dat geeft het kerkdorp een boost naar ontwikkelingen de goede kant op. Even daarna wint Zieuwent de Nationale Dorpsvernieuwingsprijs. In 2015 zet hem het NRC-artikel over desolaat Zieuwent hem aan het denken. Kolkman was ook betrokken bij het herstel van de Zieuwentse Kerkepaden en het NRC-artikel heeft hem aan het denken gezet. “Een Kerkepad is een verbinding en zorgt voor verbinding”, zegt Kolkman bij de opening. “Kunnen we dan ook geen verbinding leggen met een pad terug van Amsterdam naar Zieuwent, van A to Z, met een nieuw wandelpad? Het idee was geboren: een nieuw wandelpad over bestaande wegen en paden. Een contact tussen burgemeester Annette Bronsvoort van Oost Gelre en Eberhard van der Laan leidt tot een samenwerking. De intentie van de Amsterdamse burgemeester is iets terug te geven en dat is met name kennis uitwisselen over onder meer toerisme, bedrijvigheid en wonen. Het wandelpad is het eerste concrete plan dat uitgevoerd is.

Amsterdam ontbreekt bij opening

Het was woensdag bij de opening van de finish op het Kerkplein dat de gemeente Amsterdam niets van betrokkenheid heeft laten merken. De stad was niet vertegenwoordigd in Zieuwent. In de toespraak bij de opening had wethouder Hoenderboom al gezegd: “Het heeft best wel lang geduurd voordat we een reactie hadden op het idee voor het wandelpad, maar ja, Amsterdam is een grote gemeente met 25.000 ambtenaren in dienst. Toen Van der Laan overleed is er een koerswijziging geweest in het gemeentehuis in Amsterdam. De connectie met de hoofdstad is een stuk minder geworden, maar het geloof en vertrouwen in de fietsgroep Velocé en een paar hobbywandelaars uit Zieuwent die samen de werkgroep vormde voor het pad, zijn altijd gebleven voor de realisatie.”

Het doorgeknipte lint: het wandelpad van A tot Z is geopend. – Foto: Eveline Zuurbier

250 kilometer door verschillende landschappen

Het A tot Z-pad begint bij de Vondelkerk aan de noord-westzijde van het Vondelpark tot aan het Kerkepad bij de Werenfriduskerk. “We wilden dichtbij het CS-station beginnen en dan eindigen bij Het Witte Paard. Uiteindelijk zijn het de twee kerken geworden omdat de Vondelkerk getekend is door architect Cuypers en de kerk in Zieuwent door Boerbooms, een leerling van Cuypers. Daarnaast wilden we dat het pad door zoveel mogelijke verschillende landschappen zou gaan. De route loopt van Amsterdam naar Muiden naar Flevoland, vervolgens over de brug naar de Veluwe, door het Rivierenland naar het coulisselandschap van de Achterhoek”, legt Jos Kolkman het culturele, toeristische aspect van de route uit.

Het pad is 250 kilometer lang en kent onderweg vele verhalen. Er is een nieuwe website ‘wandelenvanAtotZ.nl’ waarop 12 wandeletappes zijn uitgezet die elk te bereiken zijn met openbaar vervoer. Er is ook een app beschikbaar: RoutAbel die je navigeert en onderweg bijzondere verhalen vertelt.

Hopen meer wandelaars van A tot Zieuwent te trekken

Jos Hoenderboom: “Er wordt de laatste tijd heel veel gesproken over de kloof tussen stad en platteland, maar Amsterdam en Zieuwent hebben laten zien dat die kloof helemaal niet zo groot is, wanneer je elkaar opzoekt.” Hoenderboom bedankte de werkgroep. ” Ik wil namens het college succes uitspreken en hoop dat er heel veel mensen het pad van Zieuwent naar ‘A’ zullen lopen, maar zeker nog meer van A tot Zieuwent.”
Jos Kolkman: “Als je kijkt naar het aantal van tienduizenden wandelaars dat jaarlijks het Pieterpad loopt en Zieuwent zal daar tien procent van meekrijgen, dan zien heel veel mensen ons dorp en hoe mooi de Achterhoek is.”

Geschreven door Eveline Zuurbier op 2023-07-26 12:36:02


Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.