LIEVELDE – De gemeenteraad van Oost Gelre heeft onlangs een motie aangenomen over het gebruik van staalslakken bij de aanleg van viaducten. Aanleiding zijn landelijke zorgen over de schadelijke gevolgen van deze bouwstof voor het milieu en de volksgezondheid.
Het viaduct tussen Eibergen en Groenlo waar bodem-as is gebruikt voor het ophogen – Foto: Omroep Gelderland
Staalslakken zijn reststoffen die vrijkomen bij de productie van staal in hoogovens. Ze worden vaak gebruikt als funderingsmateriaal onder wegen en viaducten. Maar steeds vaker blijkt dat ze giftige stoffen kunnen lekken die schadelijk zijn voor bodem, water en gezondheid.
Onrust over eerdere toepassing
Volgens PvdA-raadslid Richard Klein Tank is er jarenlang onterecht vertrouwen geweest in het gebruik van deze stof. “Je hoeft maar een recente uitzending van Zembla terug te kijken en je zult zien dat het nog niet goed in wetgeving is geregeld. Dat is natuurlijk heel erg zorgelijk.”
De motie roept het college op om twee dingen te doen: onderzoeken of bij het viaduct over de N18 bij de Laarberg, tussen Eibergen en Groenlo, negatieve effecten zijn van gebruikte materialen, en als harde eis stellen dat bij het nieuwe viaduct aan de Zwolseweg, tussen Groenlo en Lichtenvoorde, géén staalslakken worden gebruikt.
Geen staalslakken, maar wel afvalstoffen
Wethouder Gerjan Teselink benadrukte dat er bij het viaduct op de Laarberg geen staalslakken zijn gebruikt. “Daar ligt AVI-bodemas. Deze is destijds ingepakt in zwaar, waterdicht folie. Bovendien is Rijkswaterstaat eigenaar van het viaduct en verantwoordelijk voor de monitoring.”
Bodemas is het materiaal dat overblijft na verbranding van afval in een afvalenergiecentrale. Het wordt gebruikt voor de fundering van wegen, het ophogen van viaducten of het aanleggen van een geluidswal.
“Het gebruik van dergelijke reststoffen bij bouwmaatregelen is over het algemeen zinvol om grondstoffen te besparen, mits er passende risicobeoordelingen en controlemaatregelen worden uitgevoerd om ervoor te zorgen dat er geen gevaarlijke stoffen vrijkomen”, zegt Gabriel Sigmund van de Wageningen Universiteit.
Is bodemas dan gevaarlijk als het niet goed is verpakt of gaat lekken? “In principe kunnen vooral zware metalen hierbij een reden tot bezorgdheid geven. Organische verontreinigende stoffen worden normaal gesproken volledig vernietigd tijdens het verbrandingsproces. Daarom zijn ze naar verwachting niet in significante hoeveelheden aanwezig in de as”, aldus Sigmund.
'Niet onderschatten'
Toch begrijpt de wethouder de zorgen. “Het risico van bodemas of staalslakken is iets wat we niet moeten onderschatten. Oost Gelre heeft dat in het verleden ook niet gedaan.”
Voor de plannen van het nieuwe viaduct aan de Zwolseweg is nog niet duidelijk welke materialen gebruikt zullen worden. “Maar het korte antwoord is: nee, we willen geen bouwstoffen gebruiken die niet volgens de milieuwetgeving mogen”, benadrukt Teselink. “We nemen de zorgen nadrukkelijk mee in de vervolggesprekken.”
Raad verdeeld, maar motie aangenomen
Niet alle partijen zagen de meerwaarde van de motie. Raadslid Ronald Willering van Lokaal Belang vroeg zich hardop af: “Wat doet deze motie meer bovenop de wetgeving die er al in voorziet?”
Toch vond de motie genoeg steun. “Het gaat om ons milieu. En hoewel we geen eigenaar zijn van het viaduct bij de Laarberg, moeten we als raad een duidelijk signaal afgeven”, zei Klein Tank. De motie werd uiteindelijk aangenomen met elf stemmen voor en zes tegen.
Rijkswaterstaat gebruikt geen staalslakken meer, maar provincie wist nergens van
Inwoners niet gewaarschuwd voor staalslakken, GGD noemt gezondheidsrisico’s ‘beperkt’
Geschreven door Davie Klein Gunnewiek
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.