Financieringssysteem op de schop voor sportverenigingen in Winterswijk, ‘eenvoudiger en eerlijker’

WINTERSWIJK – De gemeente Winterswijk gaat haar sportfinanciering ingrijpend veranderen. Vanaf 2027 betalen sportverenigingen een vaste bijdrage per lid en nemen zij meer onderhoudstaken over van de gemeente. Volgens het college moet dit systeem eerlijker en toekomstbestendig worden.

Gemeentekantoor Winterswijk waar al sinds 2020 wordt gepraat over het nieuwe financieringssysteem.
Gemeentekantoor Winterswijk waar al sinds 2020 wordt gepraat over het nieuwe financieringssysteem. – Foto: 1Achterhoek

De veranderingen maken deel uit van de B&W-nota Financieringssysteem en bezuinigingen sport, die begin oktober door het college is vastgesteld. Het plan moet structurele bezuinigingen opleveren, zonder dat sport voor inwoners onbetaalbaar wordt. Het huidige systeem, waarin de gemeente de huur van sportaccommodaties volledig compenseert en vrijwel al het onderhoud betaalt, is volgens het college “financieel niet langer houdbaar.”

“We willen dat sporten voor iedereen betaalbaar blijft, maar ook dat verenigingen meer verantwoordelijkheid nemen,” zegt wethouder S. Metaal-ten Dolle. “In omliggende gemeentes is dat al het geval. De gemeente Winterswijk betaald acht ton meer aan sport in Winterswijk dan de omliggende gemeentes doen.”

Nieuwe bijdrage per lid

Vanaf 1 januari 2027 voeren alle Winterswijkse sportverenigingen die gebruikmaken van gemeentelijke accommodaties een accommodatiebijdrage per lid in. De hoogte daarvan wordt in 2026 vastgesteld, afhankelijk van hoeveel taken de clubs zelf overnemen.

‘’Het gaat om een jaarlijkse bijdrage door de verenigingen,’’ legt Metaal-ten Dolle uit. ‘’Verenigingen betalen dan enkele euro’s per lid. Het is aan de sportverenigingen zelf om te bepalen hoe zij deze financiële bijdrage betalen. Of dat nu is door hogere contributie, extra verkoop in de kantine of op andere manieren, dat is volledig aan de club zelf.”

Wel benadrukt de wethouder dat er zoveel mogelijk rekening is gehouden met de prijs van de contributie: ‘’We willen sporten voor iedereen betaalbaar houden. Wij denken dan ook niét dat deze maatregel ervoor zorgt dat de contributie sterk verhoogd wordt door de verenigingen.’’

Eenvoudiger en eerlijker

Volgens de gemeente is deze bijdrage eerlijker dan de huidige huurcompensatie, omdat grote en kleine verenigingen naar rato meebetalen. De contributies in Winterswijk liggen volgens onderzoek nog altijd lager dan in omliggende gemeenten.

Toch plaatsen clubs vraagtekens bij het plan. De Werkgroep Sport Winterswijk, waarin zeven grote verenigingen samenwerken, presenteerde eerder dit jaar een alternatief: het zogenoemde “Plan 2,50”.

Daarin stelden de clubs een solidariteitsbijdrage van €2,50 per lid voor, gecombineerd met een besparing van 2,5% op onderhoud en energie. De gemeente neemt delen van dat plan over, maar laat de afbouw van de bijdrage bij een begrotingsoverschot achterwege.

Digitale sleutel en onderhoud

Een ander speerpunt is de invoering van een digitale sleutel voor binnensportaccommodaties. Die moet het gebruik van zalen beter registreren en verspilling tegengaan. Wie een zaal reserveert maar niet gebruikt, betaalt voortaan wél huur.

Daarnaast onderzoekt de gemeente welke schoonmaak- en onderhoudswerkzaamheden veilig kunnen worden overgedragen aan verenigingen. Volgens het college kan dat leiden tot aanzienlijke besparingen, mits de kwaliteit behouden blijft. De gemeente wil daarover per vereniging afspraken maken, met uniformiteit als uitgangspunt.

Tegenstanders spreken van “bezuinigen via de vrijwilligerskantine”. Zij vrezen dat de druk op bestuursleden en onderhoudsteams verder toeneemt. Ook is niet duidelijk hoeveel de digitale sleutel daadwerkelijk oplevert.

Kunstgrasvelden planbaar vervangen

Los van de bezuiniging is er ook een akkoord bereikt over de vervanging van kunstgrasvelden, na de motie Planbare vervanging kunstgrasvelden die de raad in 2024 aannam. Voortaan wordt vooraf een pre-scan uitgevoerd als twijfel bestaat over de kwaliteit en wordt vervanging besproken met de vereniging. Clubs die velden langer gebruiken krijgen korting op hun bijdrage, wie eerder vervangt betaalt een deel van de kosten zelf.

“We willen verspilling tegengaan, maar ook veiligheid garanderen,” aldus wethouder Metaal-ten Dolle. “De normen van de sportbonden blijven leidend. Zolang een veld nog goedgekeurd wordt, hoeft het veld niet vervangen te worden. Dat bespaart onnodige kosten.” Verenigingen krijgen zo meer zeggenschap over de planning, al blijft de gemeente formeel verantwoordelijk voor het besluit tot vervanging.

Financiële opgave

Winterswijk geeft jaarlijks zo’n €2 miljoen uit aan sportaccommodaties. Ter vergelijking: dat is ruim €800.000 meer dan vergelijkbare gemeenten. Met het nieuwe systeem wil de gemeente in 2027 zo’n €82.000 en een jaar later €123.000 structureel besparen.

Een eerste stap is al gezet: de gemeente stopt met het afschrijven van sportgronden, goed voor een boekhoudkundige besparing van €17.240 per jaar. Daarmee komt het totaalbedrag dat nog bezuinigd moet worden in 2027 op €65.000 en in 2028 op €105.000.

Of die cijfers haalbaar zijn, is nog onduidelijk. De exacte hoogte van de accommodatiebijdrage wordt pas eind 2026 vastgesteld, als duidelijk is welke taken verenigingen willen overnemen.

Twijfels over draagvlak

De nota spreekt van “breed overleg” met sportclubs, maar in september stuurden de verenigingen nog een brandbrief naar de gemeenteraad. Daarin uitten zij zorgen over draagvlak en uitvoerbaarheid.

De gemeente erkent dat het voorstel afwijkt van het advies van adviesbureau Tien Organisatieadvies én van het verenigingsplan, maar benadrukt dat het “het best haalbare compromis” is.

Wat betekent dit voor sporters?

De gemeente verwacht dat de maatregelen geen forse contributieverhogingen veroorzaken. Toch is dat niet uit te sluiten: ‘’De exacte bijdrage hangt af van ledenaantallen, die eens per vijf jaar worden geactualiseerd. Verenigingen met groeiende ledenbestanden betalen daardoor per lid minder, krimpende clubs juist meer,’’ aldus wethouder Metaal-ten Dolle.

De veranderingen moeten leiden tot “meer verantwoordelijkheid, minder bureaucratie en een houdbare sportbegroting,” aldus de gemeente. “We willen dat Winterswijk een sportgemeente blijft, met sterke verenigingen en gezonde financiën,” zegt wethouder Metaal-ten Dolle.

Geschreven door Sven Dimmendaal


Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.