"De productiehal waar de steenovens stonden, gaan we ergens anders weer optrekken"

WINTERSWIJK - Hoewel de Winterswijkse wethouder Gosse Visser woensdagmiddag met een shovel officieel de sloop startte van steenfabriek De Vlijt, wordt het gebouw allesbehalve lukraak vlak geschoven. Het voormalige kantoor, de productiehal en het gebouw van de technische dienst van de steenfabriek worden gedemonteerd en in de regio herbouwd. Een belangstellende heeft zich aangediend.

De dakplaten van de productiehal liggen gestapeld op het terrein aan de Misterweg. Het geraamte van de draagconstructie met dakspanten van de productiehal staan nog rechtovereind. Ze zullen deel voor deel gedemonteerd worden en vervolgens op vrachtwagens geladen worden. De spanten zijn elders in de regio bruikbaar voor de nieuwbouw van een ander bedrijf. De dakpannen van de naastgelegen hal zijn ook van waarde. Niets aan materiaal en aan grondstoffen van de voormalige steenfabriek afkomt wordt ‘weggegooid’ of in afvalovens verbrand. Zelfs de vloer is demontabel en kan als halffabricaat hergebruikt worden. Aan afval komt er bijna niets af.

"Er heeft een traantje gevloeid van mensen die hier hebben gewerkt of herinneringen hebben"

"Het is de bedoeling dat hier weer nieuwe Winterswijkse producten gemaakt gaan worden", zei de wethouder bij de starthandeling. De woorden klonken verzachtend. De steenfabriek herbergt een stuk Winterswijkse historie. Sinds 1909 staat de fabriek aan de Misterweg. 'Een fabrijk van dakpannen, steenen en estrikken, gelegen op een half uur gaans van het dorp Winterswijk aan de straatweg van daarop Aalten en Lichtenvoorde', staat er in de archiefstukken te lezen. De definitieve sluiting, was voor Winterswijk een groot verlies. Op 18 maart van dit jaar kon Winterswijk afscheid nemen met een open dag. Een week later was in de leegstaande fabriek een festival. "Er heeft een traantje gevloeid van mensen die hier gewerkt of herinneringen hebben", sprak de wethouder.

CO2 reductie

Vervolgens klom Visser in een gereedstaande shovel en trok met de grijper een deel van de voorgevel omlaag. De muur van de steenfabriek is het enige deel dat niet demontabel is. De stenen worden vermalen tot granulaat en hergebruikt voor de aanleg van toegangswegen wanneer daar nieuwe bedrijven gebouwd zijn. "Die grondstof blijft op het terrein. We hebben geen transport nodig en dat vermindert de CO2-uitstoot aanzienlijk", zegt Akim Weenink van ‘sloper’ Dusseldorp uit Lichtenvoorde. Dit bedrijf tekende voor de opdracht van de gemeente Winterswijk. En in plaats van de sloophamer te hanteren, inventariseerde Dusseldorp wat hergebruikt kan worden en wat als halffabricaat nog ingezet kan worden.

Te springen om ruimte

Het betekent dat het aandenken aan de fabriek, een logo dat in steen in het gebouw was vervaardigd, niet gered kon worden. Het terrein van de oude befaamde Winterswijkse steenfabriek heeft de gemeente Winterswijk eind 2022 aangekocht voor de ontwikkeling van een nieuw bedrijventerrein. Winterswijkse bedrijven zitten te springen om ruimte voor uitbreiding en omdat het terrein die bestemming al heeft, kan het snel gereed gemaakt worden.

Het terrein is in totaal 6 hectare groot. 4,8 hectare is geschikt voor bedrijfskavels. Zodra de oude steenfabriek in september geheel gedemonteerd is, kan de uitgifte van start gaan. De verwachting is dat dát in dezelfde maand nog gaat gebeuren. "Het is een bijzondere plek, midden in het groen dat bedrijven die zich hier willen vestigen dienen te waarderen", zei wethouder Visser.

Flora en fauna en de bomen

Winterswijk dient de randvoorwaarden voor de bedrijven die zich op De Vlijt willen vestigen nog nader te bepalen. "Je zit hier in het groen aan de rand van 30 hectare bos", zegt gemeente Winterswijk. Betrokken projectleider Victor Jakobs van de gemeente Winterswijk vertelt dat in het basisplan bomen gepland worden, een watergang en wegen worden aangelegd. "Het wordt groener dan dat het nu is, maar er staan nu enkele bomen op die gekapt gaan worden en waarvoor een kapvergunning is aangevraagd. Deze staan op plekken waar de bedrijven komen."

Tegelijkertijd met het slooptraject loopt een flora en faunaonderzoek waarvoor dag en nacht observanten aanwezig zijn. Zij kijken of er bijzondere dier- en plantensoorten aanwezig zijn waarmee gemeente Winterswijk voor de verdere ontwikkeling van het terrein rekening dient te houden.