Einde van vier dagen van ‘het festival voor iedereen’

LICHTENVOORDE - Vanmorgen zaten de uitvalswegen in de Achterhoek nog dicht. Nu iedereen vertrokken is begint het opruimen en het afbreken van de festivaltenten. De organisatie van het Zwarte Cross is tevreden over het verloop van het festival. De Zwarte Cross vierde het 25-jarige bestaan. “Het weekend vloog voorbij en er hebben geen noemenswaardige incidenten plaatsgevonden. Wel werd er af en toe een traantje gelaten, met name door Tante Rikie zelf”, bericht de organisatie.

‘De Zwarte Cross is voor iedereen’. Dit gegeven valt met name de bezoekers op, die er voor het eerst in hun leven zijn. ‘Gezellig’, ‘gemoedelijk’ en een sfeer om je letterlijk vrij te voelen. “Geen boosheid of knokken als je per ongeluk iemand aanstoot met een biertje in de hand. Hier geeft dat een aanleiding voor een gezellig praatje”, zegt een festivalbezoekster uit Apeldoorn. De opzet is veelzijdig, waar het Open Nederlands Kampioenschap, cultuur en theater, stunts, een festivalstrand en een boel gekkigheid en spitsvondigheden voor de lach naast uiteenlopende muziekoptreden op zo’n twintig podia een plek in het basispakket van het festival hebben gekregen. Harry Slinger met zijn band Drukwerk wisselde af met Antoon op het podium van de Megatent en na de crowdsurfende Typhoon was het de beurt aan de doorgewinterde muzikanten van de Dijk op het hoofdpodium. Jong en oud, families en vriendengroepen mengen zich op het terrein.

Het is alsof zodra je het terrein opgaat de knop automatisch omgaat naar vier dagen vermaak en dit verorberen met juist ook aandacht aan een scala aan serieuzere alternatieven. Zo poetste de Zwarte Cross twee jaar geleden nog het stoffige imago weg van het Rijksmuseum door ze een creatief podium te geven -schilderen als Rembrandt kan iedereen, toch wel- en toont het festival hun maatschappelijke betrokkenheid in de promotie van de Achterhoekse streektaal. Verder steunt het festival sporttalenten in het wielrennen, de motorcross en snowboarden. “Je kan samen meer dingen doen en meer bereiken”, zei Gijs Jolink, doelend op het podium dat de Zwarte Cross aan Amnesty International geeft. Een voorbeeld uit het verleden is het vrijpleiten van twee bandleden van de Russische punkband Pussy Riot. Dit keer kreeg de vrouw Ensaf Haidar van de wereldberoemde criticus en blogger Raif Badawi met zijn kinderen Dudi en Miriyam uit Saoedi-Arabië het podium. De Zwarte Cross draagt bij aan de regionale trots en identiteit. Met hulp van topschaatser Stefan Groothuis uit Wierden en de 302-voudig volleybalinternational Lonneke Slöetjes uit Lichtenvoorde lanceerde de Zwarte Cross de Achterhoekse vlag.

Eus als predikant: ‘neem volgend jaar eens iemand mee van een andere afkomst of achtergrond

‘Eus noemt ZC een ruimdenkend festival’

Iedereen moet zich thuis voelen als hij of zij ‘de heilige gronden’ van het festival betreedt. Na de twee jaar van niet kunnen doorgaan door corona, had de organisatie rond het thema ‘Welkom Thuus’ het programma gepresenteerd. Dat draaide niet alleen over het afscheid van Tante Rikie. Het ging ook over bijvoorbeeld de toegankelijkheid van mindervaliden. In 2019 was de Zwarte Cross het eerste festival die een speciale tent inrichtte voor mindervaliden. De tent heeft allerlei faciliteiten zoals tilliften, aangepast sanitair en zorgmedewerkers staan klaar voor verpleegkundige taken. Voor deze editie maakte de Zwarte Cross het voor mensen met een lichamelijke beperking mogelijk, staand een biertje te drinken. De Zwarte Cross introduceerde met een ontwikkelbedrijf daarvoor de stand-up stoel waarvan ze er twee voor gebruik op het festival zelf aanschafte. Op het festival zijn hogere plateaus gebouwd waarop rolstoelers op gelijke hoogte met de staande menigte van de optredens kunnen genieten.

En ‘als er ergens acceptatie of over gelijkheid wordt gestreden dan is het wel op de Zwarte Cross. En dat doen ze op een originele en ludiek manier’. Columnist en tv-presentator Özcan Akyol, vaak vanwege de uitspraak ‘Eus’ genoemd, was als predikende inspirator en zingeving voor het festival, gevraagd de oecumenische kerkdienst te leiden aan het begin van de slotdag. Eus is erg te spreken over de aanpak van de Zwarte Cross en verwees naar het incident met het bordje bij de Zwarte Cross editie van 2019, het bordje ‘Allah’s Afbakbar’ als leidend voorbeeld. Die was volgens Eus van een Randstedelijke hipster die op zoek was naar ruzie. “Dit zou volgens die hipster racistisch zijn en de boeren deugden voor geen meter. Ik begreep daar geen flikker van”, predikte Eus. Als columnist nam Eus het op voor de Zwarte Cross in het AD en De Gelderlander. “Want ik ben een van jullie; we hebben namelijk zoveel gemeen, -ouders waren boeren in Turkije; Eus is boerenzoon- alleen zag ik toen ik vanmorgen het terrein overliep geen mens die er zo uitzag als ik. Ja, behalve de vrouw die ‘broodjes schaop’ verkoopt.” Hij had een boodschap in zijn ‘preek’: als je iemand tegenkomt in de garage, op kantoor, neem volgend jaar eens iemand mee van een andere afkomst of achtergrond. Ik denk dat heel veel mensen gewoon niet weten hoe leuk dat feestje hier is, zo banaal is het.”

Zelden heeft hij een wanklacht gehoord, zei hij over het Zwarte Cross festival.